Trong kinh doanh F&B, quản lý và vận hành kho là điều vô cùng quan trọng góp phần tạo nên thành công của một doanh nghiệp. Tuy nhiên, quản lý kho không hề đơn giản, những thất thoát và hạn chế trong quản lý có thể gây hưởng tới chi phí, tài chính. Vậy tồn kho bao nhiêu là đủ? Vòng quay hàng tồn kho là gì? Câu trả lời sẽ có tại nội dung bài viết dưới đây!

1. Hàng tồn kho là gì? Vòng quay hàng tồn kho là gì?

Hàng tồn kho trong ngành F&B được hiểu đơn giản là lượng hàng hóa bao gồm: nguyên vật liệu, thành phẩm, bán thành phẩm, hàng chuyển bán, dụng cụ,… mà nhà hàng, quán cafe dự trữ để sử dụng và luân chuyển khi cần thiết. 

Nguyên nhân dẫn tới hàng tồn kho nhiều là do nhà hàng tích trữ nhiều hơn nhu cầu thực tế từ khách hàng. Nhưng thực tế, với đặc thù ngành F&B lại không cho phép tồn trữ quá lâu, ảnh hưởng tới chất lượng sản phẩm. 

Vòng quay hàng tồn kho (Inventory Turnover) là chỉ số để đo lường khả năng quản lý tồn kho của doanh nghiệp. Đây là một chỉ số quan trọng nhằm đo lường, phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Vòng quay hàng tồn kho phản ánh lượng hàng hóa trong kho được sử dụng trong thời gian bao lâu, diễn ra như thế nào.

Việc tính vòng quay hàng tồn kho mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Thông qua đó, có thể đánh giá được chất lượng món ăn, đồ uống của thương hiệu có bán tốt hay không. Đồng thời, kiểm soát được mặt hàng nào đang tồn kho, khó bán hoặc không bán được. Từ đó, chủ nhà hàng có thể đưa ra các chiến lược bán hàng kịp thời và hiệu quả. Thông thường, vòng quay hàng tồn kho càng lớn thì chứng tỏ doanh nghiệp quản lý hàng tồn kho càng hiệu quả.

Xem thêm: Quy trình quản lý kho nhà hàng đơn giản, nhanh chóng

2. Ý nghĩa của vòng quay hàng tồn kho

Khả năng quản lý hàng hóa trong kho

Bằng việc so sánh tỷ số vòng quay hàng tồn kho qua từng giai đoạn, chủ nhà hàng sẽ biết được khả năng quản lý hàng hóa của mình có tốt hay không? Lượng hàng tồn kho có kiểm soát tốt hay có nhiều nguyên liệu đang ứ đọng, hay một số nguyên liệu lại không đủ để bán.

Đánh giá và cải thiện chất lượng sản phẩm

Thông qua tỷ số này, sẽ nắm được mặt hàng nào đang bán chạy, còn tồn kho nhiều, do giá cả hay do chất lượng kém,…? Từ đó, tìm ra nguyên nhân và điều chỉnh phù hợp với nhu cầu khách hàng và khả năng của doanh nghiệp.

Tốc độ tiêu thụ sản phẩm

Tỷ số vòng quay hàng tồn kho cao cho biết sản phẩm có tốc độ tiêu thụ nhanh, ngược lại tỷ số thấp là sản phẩm có tốc độ tiêu thụ chậm.

Lên kế hoạch nhập hàng

Sau khi nhận biết được tốc độ tiêu thụ và khả năng bán ra của sản phẩm mà chủ nhà hàng cần có kế hoạch đặt hàng phù hợp. Đảm bảo có đủ nguyên vật liệu đối với mặt hàng bán chạy và tìm cách tiêu thụ hiệu quả hơn đối với các mặt hàng bán chậm để “giải phóng” lượng hàng tồn kho.

3. Cách tính hệ số vòng quay hàng tồn kho

Vòng quay hàng tồn kho = Doanh thu (hoặc giá vốn hàng bán)/Bình quân giá trị hàng tồn kho

Trong đó: Bình quân giá trị hàng tồn kho = (Giá trị tồn kho đầu kỳ + Giá trị tồn kho cuối kỳ)/2

Chẳng hạn, bạn bán được doanh thu 300 triệu và giá trị tồn kho bình quân là 20 triệu. Thì chỉ số vòng quay hàng tồn kho sẽ là 15. Như vậy một năm bạn sẽ quay vòng hàng tồn kho 15 lần. Tức 365/15=24,3 ngày, nghĩa là khoảng 24 ngày bạn sẽ hết hàng tồn kho, như vậy sẽ ước tính thời gian nhập hàng cho hợp lý.

Tỷ số vòng quay hàng tồn kho càng cao cho thấy lượng hàng tồn kho càng thấp và tốc độ tiêu thụ của sản phẩm càng cao. Ngược lại, nếu tỷ số vòng quay hàng tồn kho quá thấp cho thấy sản phẩm đang tiêu thụ chậm và lượng hàng tồn kho đang ứ đọng nhiều, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho doanh nghiệp.

Bên cạnh số vòng quay hàng tồn kho, để quản lý kho hiệu quả bạn còn phải tính được xem với lượng hàng tồn kho trong kỳ hiện tại bạn sẽ bán được trong bao lâu hay khi nào phải nhập hàng tiếp bằng cách tính số ngày tồn kho trong kỳ.

Số ngày tồn kho = Số ngày trong kỳ/Số vòng quay hàng tồn kho

Số ngày trong kỳ của các doanh nghiệp lớn thường là 1 năm (365 ngày). Đối với các cửa hàng nhỏ, có ít hàng hoá cũng có thể tính theo tháng hoặc quý

Thông qua công thức này, bạn sẽ dự kiến được thời gian bán hết lượng hàng trong kho của từng sản phẩm và dự đoán thời điểm đặt hàng thích hợp để duy trì được tính liên tục của hàng hóa trong nhà hàng.

4. Các yếu tố ảnh hưởng tới vòng quay hàng tồn kho

Nhu cầu ăn uống: Đây là yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến chỉ số vòng quay hàng tồn kho. Xu hướng ăn uống của khách hàng sẽ quyết định lượng món ăn bán ra hay vẫn tồn đọng trong kho. Nhu cầu càng cao thì chỉ số vòng quay càng lớn, nhu cầu thấp thì chỉ số vòng quay sẽ thấp. Từ đó cần có các chiến lược marketing phù hợp để đẩy lượng hàng có chỉ số thấp ra thị trường để cải thiện hệ số vòng quay hàng tồn kho.

Xu hướng mua hàng: Một số đồ ăn sẽ có xu hướng tăng mạnh trong một số thời điểm nhất định. Chẳng hạn, vào mùa đông nhu cầu về đồ uống nóng sẽ tăng mạnh, bạn cần chú ý các xu hướng này để có kế hoạch nhập hàng đáp ứng đủ nhu cầu khách hàng.

Chu kỳ theo dõi: Chu kỳ theo dõi ảnh hưởng lớn tới vòng quay hàng tồn kho. Nếu muốn quản lý tốt nguyên liệu trong kho thì nên tính hệ số này trong chu kỳ ngắn để dễ kiểm soát khi bán không được hàng.

5. Làm thế nào để tối ưu vòng quay hàng tồn kho? 

Tìm ra số vòng quay hàng tồn kho phù hợp

Để xác định được tỷ số vòng quay hàng tồn kho chuẩn, bạn cần tham khảo và so sánh với các thương hiệu cùng phân khúc. Đồng thời, so sánh với tỷ số trong quá khứ để đánh giá được hiệu quả quản lý hàng tồn kho của doanh nghiệp để có chiến lược cải thiện trong tương lai.

Marketing tập trung vào khách hàng mục tiêu

Khả năng tiêu thụ hàng hóa, nguyên vật liệu phần lớn phụ thuộc vào nhu cầu của khách hàng mục tiêu. Bởi vậy, chủ nhà hàng cần xây dựng kế hoạch marketing phù hợp, đánh trúng vào nhu cầu của khách hàng mục tiêu, từ đó nâng cao doanh số, cải thiện vòng quay hàng tồn kho.

Dự đoán sớm xu hướng mua hàng

Một số thời điểm trong năm như lễ, Tết,… nhu cầu ăn uống của người tiêu dùng sẽ tăng vọt. Do đó, chủ nhà hàng cần dự báo sớm để cân nhắc dự trữ nguồn hàng kịp thời, đáp ứng nhu cầu của thị trường, tránh tình trạng cung không đủ cầu.

Phân nhóm hàng hóa

Việc phân nhóm hàng hóa dựa trên tỷ suất lợi nhuận hoặc tốc độ tiêu thụ của mặt hàng. Những nguyên vật liệu cấu thành nên món ăn bán chạy hoặc có tỷ suất lợi nhuận cao sẽ được xếp vào cùng một nhóm và ngược lại. Phân nhóm hàng hóa giúp việc tính toán tỷ suất vòng quay hàng tồn kho chính xác và đánh giá khả năng quản lý kho hiệu quả hơn.

Giảm giá nhập kho

Việc thương lượng với nhà cung cấp để có được mức giá nhập kho hàng hóa, nguyên vật liệu thấp hơn cũng là một phương pháp hiệu quả để làm giảm giá trị hàng tồn kho. Giúp hạn chế rủi ro cho doanh nghiệp cũng như tối ưu vòng quay hàng tồn kho.

Xem thêm: 6 nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch giữa chi phí thực phẩm thực tế và dự định

Quản lý hàng tồn kho giữ một vai trò rất quan trọng, quyết định phần lớn hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp F&B. Từ chỉ số này chủ nhà hàng có thể nắm bắt được tình hình hoạt động của doanh nghiệp cũng như đưa ra các phương án, chiến lược phát triển kịp thời.  

Hy vọng qua bài viết này, các bạn sẽ có thêm kiến thức và kinh nghiệm quản lý hàng tồn kho hiệu quả.