Thời tiết khí hậu miền Bắc tháng 3 thường xuất hiện tình trạng nồm ẩm, gây tình trạng ẩm mốc, hỏng hóc nhiều đồ dùng và thực phẩm. Khi trời nồm ẩm, các loại thực phẩm, rau củ quả, dưa cà cá muối rất nhanh bị thối, hỏng, nhũn nát, mủn, bốc mùi… gây bệnh, ngộ độc, đặc biệt là ung thư. Để đảm bảo hương vị cũng như sức khỏe cho khách hàng và uy tín thương hiệu, nhà hàng bạn cần có những biện pháp phù hợp để bảo quản thực phẩm trong những ngày trời nồm, ẩm. Cùng iPOS.vn tìm hiểu chi tiết nhé!
Nội dung [hiển thị]
1. Tác động của khí hậu nồm ẩm đến việc bảo quản thực phẩm
Các chuyên gia Viện Dinh dưỡng cảnh báo, trời nồm ẩm rất thuận lợi cho nấm mốc tấn công thực phẩm và đồ dùng sinh hoạt, gây nguy hại cho sức khỏe. Các hàng quán từ đồ tươi sống, thực phẩm chín, đồ khô… nhìn đâu cũng ướt át, mất vệ sinh trầm trọng đầy ruồi muỗi, vi khuẩn, nấm mốc “tấn công” khiến giảm giá trị dinh dưỡng. Tất cả những vấn đề này đều dẫn tới các bệnh về đường tiêu hoá, ngộ độc và nguy cơ ung thư cao, nhất là các thực phẩm hạt dễ nhiễm nấm mốc, sinh độc tố Aflatoxin gây ung thư.
Trong thời tiết nồm ẩm, nếu bảo quản kém, thực phẩm sẽ sinh ra các loại nấm như nấm xanh, nấm có mũ… đều chứa chất Aflatoxin – chất cực độc đối với sức khỏe con người. Trong các loại lương thực thực phẩm như lạc, ngô, hạt sen… thì lạc chiếm tỷ lệ mốc và chứa chất độc này cao nhất.
Aflatoxin nguy hiểm vì gây hại chỉ với liều lượng rất nhỏ, 1kg thức ăn chỉ cần nhiễm 2 miligam (đủ dính đầu móng tay) cũng đã đủ làm hỏng gan. Aflatoxin là một độc tố, bền vững với nhiệt độ cao. Rang lạc, ngô bị mốc ở nhiệt độ rất cao nhưng độc tố vẫn không bị phá hủy hoàn toàn.
Thời tiết nồm ẩm còn khiến thực phẩm, đồ dùng bị mốc, mủn… Thớt gỗ, đũa ăn cơm 1 ngày không dùng là sờ vào thấy có nhớt. Thức ăn để qua đêm bên ngoài rất dễ sinh đốm mốc, chưa kể vi nấm, vi khuẩn phát triển ồ ạt mắt thường không nhìn thấy.
Nấm mốc phát triển trên rau củ quả, gạo đỗ, lạc… gây biến đổi màu sắc, mùi vị, giảm chất lượng, dinh dưỡng. Nấm mốc, vi khuẩn các loại nhanh chóng làm thối rữa hoa quả, rau, hạt ngũ cốc. Nồm ẩm khiến dưa, cà muối dễ khú, hỏng, thường sinh ra các chất thuộc nhóm chất nitrite và nitrate – có yếu tố gây ung thư thực nghiệm trên động vật.
Các “sát thủ” ung thư tiềm ẩn cũng tìm thấy trong thịt cá được chế biến bằng chất bảo quản để chống ôi thiu trong những ngày nồm ẩm, các loại thực phẩm ướp muối, hay ngâm muối như cá muối – bị quy là liên quan đến sinh bệnh ung thư vòm mũi – họng.
Nhóm nguy cơ thứ hai là hạt ngũ cốc (gạo, hạt họ đậu, lạc…). Một lượng lớn lạc được tiêu thụ và tích trữ hàng ngày ở các quán nhậu rất dễ bị nấm mốc, phổ biến là nấm Aspergillus flavus tiết ra Aflatoxin – độc tố gây ngộ độc cấp tính, tích lũy trong cơ thể gây ung thư gan đang phổ biến ở Việt Nam. Chỉ cần hấp thụ 2,5mg Aflatoxin trong 3 tháng là gan có thể bị ung thư. Rất nguy hiểm là lạc mốc được rang, hay luộc kỹ thì các bào tử mốc có thể bị tiêu diệt, riêng Aflatoxin vẫn nguyên là “sát thủ” ung thư bởi nó không bị phá huỷ hoàn toàn (ở nhiệt độ 150 độ C dù đun trong 30 phút).
Xem thêm: Bảo quản thực phẩm đúng cách: Chìa khóa nâng cao chất lượng bếp nhà hàng
2. Ai dễ bị tấn công khi thời tiết nồm ẩm?
Trẻ em, trẻ sơ sinh, người già, người ốm yếu dễ bị ảnh hưởng của nấm mốc nhất. Khi bị nhiễm nấm mốc sẽ gây ho, thường xuyên thấy mệt mỏi, mắt và họng bị kích thích, đau đầu, da dẻ mẫn cảm, hay buồn nôn, tiêu chảy mất nước gây đến suy kiệt cơ thể.
Các bào tử nấm còn gây viêm nhiễm đường hô hấp dẫn đến ho, viêm đường hô hấp, khó thở, mệt mỏi, viêm xoang, viêm phế quản, dị ứng… Vệ sinh an toàn thực phẩm mùa nồm phải bắt đầu từ trong mỗi nhà, từ khâu bảo quản, đến chế biến, tới bàn ăn. Không để đồ ăn qua đêm bên ngoài, mà phải bảo quản trong tủ lạnh. Lỡ để quên qua đêm thì không nên tiếc nữa. Thực phẩm mua về, hoặc dùng xong cất ngay vào tủ lạnh, nên cho thực phẩm vào tủ lạnh khi còn tươi nhất.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thực phẩm được sử dụng tốt nhất khi chúng tươi sống. Sau một thời gian bảo quản, chúng cũng mất đi ít nhiều các chất dinh dưỡng. Thêm vào đó, khi độ ẩm quá cao, các bào tử nấm mốc và vi khuẩn trong không khí phát triển mạnh. Do vậy, trong thời tiết nồm ẩm, nên hạn chế tối đa việc dự trữ nhiều thực phẩm trong tủ lạnh.
3. Cách bảo quản thực phẩm khi thời tiết nồm ẩm
- Bảo quản trong tủ lạnh
Thực phẩm mua về nên sơ chế làm sạch, bọc chúng vào các túi nilon, hộp nhựa hoặc hộp thủy tinh đậy nắp kín. Sau đó, cất thực phẩm vào ngăn đông hoặc ngăn mát tủ lạnh. Thức ăn thừa khi bảo quản trong tủ lạnh cũng cần bọc bao nilon để không gây mùi sang đồ dùng khác trong tủ.
Nên phân loại các thực phẩm vào tủ lạnh một cách khoa học. Không để lẫn thực phẩm sống với thực phẩm đã chế biến, không rã đông thực phẩm quá nhiều lần. Ngoài ra, phải chú ý vệ sinh tủ lạnh thường xuyên để vi khuẩn không bị tích tụ, khiến thức ăn nhiễm khuẩn, gây hại sức khỏe.
- Kiểm soát nhiệt độ tủ lạnh
Nhiệt độ bên trong tủ lạnh sẽ là một trong những nguyên nhân quyết định thời hạn bảo quản thực phẩm là bao lâu. Nếu cài đặt nhiệt độ tủ lạnh quá cao hay quá thấp đều có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm.
Vì vậy, bạn nên để nhiệt độ lý tưởng của tủ lạnh là 4 độ C. Đồng thời, bạn nên đảm bảo có những khoảng trống giữa các hộp thực phẩm để không khí dễ dàng lưu thông, giúp thực phẩm giữ lâu hơn.
- Sử dụng máy hút ẩm nhà bếp
Do trong thời tiết nồm ẩm nên vi khuẩn và ẩm mốc gây hại phát sinh rất nhiều. Vì vậy, bạn nên sử dụng máy hút ẩm nhà bếp để đảm bảo nhà bếp luôn khô ráo, thoáng mát. Ngoài ra, bạn có thể dùng vật liệu hút ẩm để loại sạch không khí ẩm ướt ở nơi để thực phẩm, tránh sự xâm nhập của nấm mốc.
- Bảo quản trong tủ đựng thức ăn
Mỗi loại thức ăn sẽ có cách bảo quản khi trời nồm ẩm khác nhau nên mọi người cần áp dụng linh hoạt cho từng loại. Một số loại thực phẩm cần bảo quản trong tủ đựng thức ăn đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời và hơi ẩm trong nhà gồm: cà phê, ngũ cốc, gạo, bánh mì, khoai tây, tiêu, tỏi,…
- Không để đồ ăn qua ngày trong nhiệt độ phòng
Thức ăn nếu để qua đêm ở nhiệt độ phòng sẽ mất nhiều chất dinh dưỡng và không đảm bảo vệ sinh, đặc biệt là thức ăn chế biến sẵn. Tốt nhất, bạn nên sử dụng hết thực phẩm sau khi đã nấu chín và nếu còn thừa lại, bạn chỉ nên bảo quản trong tủ lạnh khoảng 1 – 2 ngày.
- Cất giữ ở nơi thoáng mát
Khi khí hậu nồm ẩm, bạn nên cất giữ thực phẩm ở nơi thoáng mát, xếp trên các kệ cao và có 1 ít tia nắng mặt trời chiếu vào để hạn chế phần nào sự sinh trưởng của nấm mốc gây hại sức khỏe.
- Không đông lạnh lại thực phẩm đã rã đông
Có nhiều người vẫn còn thói quen rã đông thực phẩm nhiều lần. Tuy nhiên, việc này sẽ làm thực phẩm mất chất dinh dưỡng và khiến tủ lạnh chứa nhiều vi khuẩn có hại. Vì vậy, bạn chỉ nên rã đông phần thực phẩm vừa đủ dùng và sau khi rã đông thức ăn, bạn cần sử dụng hết thay vì bỏ lại vào tủ lạnh.
- Hạn chế để đồ ăn dự trữ
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thực phẩm được sử dụng tốt nhất khi chúng tươi sống. Sau một thời gian bảo quản, chúng cũng mất đi ít nhiều các chất dinh dưỡng. Thêm vào đó, khi độ ẩm quá cao, các bào tử nấm mốc và vi khuẩn trong không khí phát triển mạnh. Do vậy, trong thời tiết nồm ẩm, nên hạn chế tối đa việc dự trữ nhiều thực phẩm trong tủ lạnh.
- Rau củ phải được bảo quản đúng cách
Đối với rau củ, bạn nên cắt phần gốc và lặt bỏ những lá sâu, úng héo rồi dùng màng bọc hoặc túi ni lông đục lỗ bảo quản để hạn chế hơi nước trong rau củ bốc hơi, động lại lên mặt túi.
- Vệ sinh và bảo quản bát, đũa, thớt
Các vật dụng nhà bếp như: bát, đũa, thớt,… sau khi sử dụng bạn nên rửa sạch và để thật khô ráo. Tuyệt đối không không dùng chung thớt để cắt thức ăn chín cùng với thức ăn sống. Trước khi sử dụng, nếu thấy bát, đũa, thớt,… vẫn còn ẩm thì nên tráng lại bằng nước sôi hoặc hơ qua lửa để sấy khô, diệt vi khuẩn, nấm mốc làm ảnh hưởng sức khỏe.
Trong thời tiết nồm ẩm, nên chú ý cẩn thận hơn trong việc sử dụng và bảo quản thực phẩm. Không ăn những thức ăn đã bị nhiễm khuẩn. Tuyệt đối không được ăn những thức ăn mốc, kể cả khi đã cắt bỏ đi phần bị mốc hoặc đãi rửa bỏ nấm mốc, vì như thế chỉ trôi đi nấm bên ngoài còn độc tố vẫn còn lại bên trong. Trong kinh doanh nhà hàng thì mọi nguyên liệu cần phải đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, đây còn được xem là yếu tố tiên quyết để khách hàng có quay lại nhà hàng bạn nữa hay không.
Bên cạnh việc bảo quản thực phẩm thì các phần mềm quản lý cũng rất quan trọng với vận hành nhà hàng đó!
Top 5 phần mềm quản lý nhà hàng được ưa chuộng nhất hiện nay