Sau hiện tượng nhượng quyền trà sữa, rồi bánh đồng xu thì trà chanh giã tay đang được xem là món thức uống nổi lên vào dịp cuối năm nay. Với cách thức pha chế độc lạ, hương vị cuốn hút, dễ uống, trà chanh giã tay đang trở thành một chủ đề bàn luận sôi nổi trong các hội nhóm chủ quán. Liệu loại đồ uống này có trở thành “hot trend” như trà mãng cầu đã từng? Có nên kinh doanh trà chanh giã tay hay không? Hãy cùng tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây! 

1. Trà chanh giã tay là gì? 

1.1. Trà chanh giã tay Quảng Đông – “hot trend” đồ uống năm 2023

Trà chanh giã tay có cái tên rất “kêu” nhưng thực chất nguyên liệu để làm nên nó lại rất đơn giản chỉ gồm chanh tươi, nước trà, đá, nước đường và sau đó dùng tay để giã thật mạnh phần chanh là có ngay món thức uống đang nổi đình nổi đám. Để “giải mã” cho sức hút của trà chanh giã tay, có lẽ sự đặc biệt đến từ hương vị và cách thức pha chế món đồ uống mới này:

Thứ nhất, về hương vị, trà chanh giã tay có hương vị chua ngọt dễ uống, đặc biệt rất thơm. Nguyên liệu chính làm nên hương vị này là chanh Quảng Đông (chanh nước hoa) đến từ Trung Quốc. Không giống chanh vàng Mỹ hay chanh Nam Phi, chanh nước hoa có lớp vỏ sần sùi, khá cứng nhưng thơm hơn hẳn. Mùi chanh thơm dễ chịu, như lẫn mùi sả và một chút mùi bưởi nên rất hợp làm đồ uống. Món trà chanh giã tay khi uống tạo cảm giác rất tươi ngon, mát lạnh, chua thanh, ngọt dịu, kèm chút đắng nhẹ – sự khác biệt lớn so với món trà chanh mà từ trước đến nay mọi người vẫn thường dùng.

Thứ hai, về cách pha chế, vì loại chanh này quá ít nước nên thay vì phải vắt như các giống chanh thường thấy, thì bắt buộc phải giã thật mạnh để lấy hương thơm tiết ra từ lớp vỏ và ít vị chua từ tép chanh. Phương pháp giã tay giúp giữ trọn hương vị và mùi thơm của chanh, cũng như khiến thực khách thấy lạ mắt, thích thú đứng xem.

Nguồn video: Totto Chan 

1.2. Vì sao trà chanh giã tay “hot” đến vậy?

Trước khi du nhập vào nước ta rồi trở thành trend, thực tế món trà chanh giã tay cũng là một món thức uống được đông đảo khách hàng Trung Quốc yêu thích nhờ vào hương vị thơm ngon, dễ uống và có thể thưởng thức vào bất cứ thời điểm nào. Đặc biệt, thao tác pha chế cũng là nguyên do chính giúp trà chanh giã tay trở nên “viral” tại đất nước này. Nếu thử tìm kiếm trên Douyin (một nền tảng xem video tương tự với TikTok) sẽ nhìn thấy không ít video được khách hàng quay lại về cảnh nhân viên “vật vã” hay “dùng cả tính mạng” giã chanh để pha chế món thức uống này. Nhiều người còn sử dụng những hình ảnh giã chanh để chế meme vui nhộn và được hưởng ứng nhiệt tình.  

Tại Việt Nam, trà chanh giã tay cũng nổi lên từ mạng xã hội, được tìm kiếm phổ biến nhất trên Facebook, TikTok và Instagram. Đây đều là những nền tảng có lượng người dùng cao, tương tác vượt trội và mức độ lan tỏa rộng rãi, vì thế mà cũng không quá ngạc nhiên khi trà chanh giã tay chỉ vừa xuất hiện đã nhanh chóng trở thành trend được nhiều người đón nhận như thế. Bên cạnh đó, ngoài là từ khóa “hot trend” trên mạng xã hội, thì sức hút của trà chanh giã tay còn đến từ chất lượng hương vị và cách pha chế của chính món thức uống này. 

Tính tới thời điểm hiện tại, nơi được xem là đầu tiên bán món trà chanh giã tay này tại Việt Nam chính là xe bán dạo quanh Hồ Tây (Hà Nội) do anh Hoàng Thế Hảo làm từ đầu tháng 7 năm nay. Theo anh Hảo cho biết, do bản thân từng có thời gian mua bán giày dép, hoa quả… có cơ hội tiếp xúc nhiều với các thương lái người Trung Quốc mới biết tại đây đang nổi lên món thức uống trà chanh giã tay nên đã đầu tư một xe đẩy nhỏ bán thử.

Thời gian đầu lúc nào cũng gặp khó khăn bởi mọi người chưa biết trà chanh giã tay là gì, cũng bị nhầm lẫn giữa chanh thường và chanh Quảng Đông, trong khi 2 loại chanh này có giá mua chênh lệch rất lớn. Sau khoảng gần 2 tháng kiên trì, tiệm của anh Hảo đã bắt đầu đông khách do người uống trước lan truyền cho người sau. Dần dần, các thông tin về món thức uống này cũng được chia sẻ nhiều hơn trên mạng xã hội, giúp anh Hảo hiện nay mỗi ngày có thể bán lên tới hơn 300 cốc.

Tính đến hiện tại, món trà chanh giã tay đã xuất hiện ở rất nhiều nơi khác nhau. Tuy nhiên, Hà Nội, TP.HCM là 2 thành phố lớn luôn đi đầu trong việc “bắt trend” nên cũng đã sớm xuất hiện các cửa hàng bày bán món thức uống này theo mô hình bình dân, vừa và nhỏ. Về mức giá, tại hàng của anh Hảo đang bán là 25.000 đồng/ly với tiền chanh nhập rơi ở khoảng 100.000 – 200.000 đồng/kg vào thời điểm mới mở bán.

Còn tại TP.HCM là nơi đi sau nhưng hiện đã có khoảng gần 20 tiệm bán món trà chanh này quanh khu vực quận 1, quận 5, quận 7, quận 4… với mức giá hoàn toàn khác nhau. Thấp nhất là 23.000 đồng và cao nhất lên tới 49.000 đồng/ly, do được bổ sung các loại syrup và nguyên liệu khác, chưa tính tiền thêm topping như trân châu trắng hoặc thạch các loại.

2. Có nên kinh doanh trà chanh giã tay trong thời điểm hiện tại hay không?

Sự xuất hiện của trà chanh giã tay vừa là một xu hướng mới hay ho dành cho khách hàng, nhưng đồng thời cũng là cơ hội kinh doanh đầy tiềm năng cho các chủ quán.

Nhiều cửa hàng đã bắt đầu bổ sung trà chanh giã tay vào menu của mình. Trên các hội nhóm review ẩm thực, chủ quán cà phê,… các bài đăng review trà chanh giã tay hoặc bán chanh Quảng Đông (chanh nước hoa) đang nhận được lượng tương tác khủng, thu hút đông đảo sự chú ý.

Trong thị trường cạnh tranh hiện nay, “bắt trend” là điều không thể thiếu. Nhưng chủ quán cần phải chọn lọc trend thật kỹ lưỡng, chẳng hạn như nguyên liệu có hiếm không, có phải đầu tư thêm nhiều dụng cụ không,… Trà chanh giã tay thì sao? Đối với người có “máu” kinh doanh thì đây luôn là cơ hội tốt để có thể đầu tư, nhất là khi còn đang trend, mọi người tò mò, hưởng ứng. Thế nhưng, sau khi trải qua quá nhiều đợt thoái trào, sớm tới mà cũng chóng tàn như hiện tượng bánh đồng xu thời gian vừa qua, đã khiến mọi người hoài nghi vì quá khó để nắm bắt tâm lý của người tiêu dùng.

2.1. Thuận lợi

Sản phẩm mới lạ, thu hút khách hàng và góp phần thúc đẩy tăng doanh thu

Trà chanh giã tay đang ở thời điểm “hot” gắn liền với sức nóng của mạng xã hội và sự tò mò của giới trẻ. Người người nhà nhà đua nhau đi uống trà chanh giã tay. Vì món đồ uống này còn mới mẻ nên thu hút sự quan tâm của rất nhiều thực khách. Có nơi, vào giờ cao điểm, khách phải xếp hàng để chờ mua được trà chanh giã tay. Các quán kinh doanh cà phê, đồ uống hoàn toàn có thể thêm trà chanh giã tay vào menu để tạo mồi, là công cụ quảng cáo giúp tăng lượng khách hàng vào quán hoặc xem như món seasonal (theo mùa) chạy thử nghiệm và thu hút thêm tệp khách hàng mới. Như vậy, quán vừa được tăng doanh thu mà có cơ hội upsell thêm sản phẩm chính. 

Hương vị đồ uống “hợp” khẩu vị nhiều người

Nếu xét về tính chất thì món này rất hợp để bán lâu dài tại TP.HCM hơn là Hà Nội, do thời tiết khô và nóng quanh năm người ta sẽ dễ dàng tìm đến các món nước mát lạnh, vị chua của chanh giải tỏa được vị khát và bổ sung thêm vitamin rất tốt. Món trà chanh giã tay có vị tươi ngon, mát lạnh, chua thanh, ngọt dịu, không hề kén người uống. Thậm chí, đây là đồ uống có thể sử dụng với tần suất đều đặn, thường xuyên. 

Phân khúc đồ uống giá rẻ đang được ưa chuộng 

Trong thời điểm kinh tế suy thoái, khách hàng ngày càng thắt chặt chi tiêu thì các loại đồ uống giá rẻ có tiềm năng hơn rất nhiều. Một ly trà chanh giã tay khoảng 30.000 – 35.000 hoàn toàn “vừa túi” với đông đảo tệp khách. Ngoài ra, giá cost tính trên đầu ly cũng không cao, thậm chí còn rẻ hơn các loại thức uống khác như trà đào, trà vải… nên càng là lợi thế cho người mua lẫn người bán. Trung bình, giá cost một ly trà chanh giã tay rơi vào khoảng 8.000 – 10.000 đồng. 

Trend trà chanh giã tay có tiềm năng kéo dài

Một số nơi bắt đầu nghiên cứu mô hình nhượng quyền bán loại nước này nên khả năng cao sẽ tiếp tục hot thêm thời gian dài nữa với điều kiện phát triển thêm các mô hình lẫn hình thức khác nhau. Đồng thời, hiện món trà chanh này đã bước qua giai đoạn “phổ cập”, tức mọi người đã biết chanh Quảng Đông là chanh gì, tìm kiếm thông tin không quá khó, có sự thừa nhận về hương vị và truyền thông đang tập trung khai thác, giúp thị trường và nhu cầu sử dụng gia tăng nên hiện tại sẽ là thời điểm tốt để kinh doanh trà chanh giã tay.

2.2. Thách thức

Nguồn nguyên liệu pha chế không ổn định 

Nguồn nguyên liệu chính là chanh Trung Quốc nên có thể nói là “khó tìm khó nhập, rồi đến thời điểm bắt đầu khan hàng thì chắc chắn các thương lái chắc chắn sẽ đẩy giá rất cao. Hơn nữa, chanh Quảng Đông vẫn còn tương đối khá khó mua tại TP.HCM, chủ yếu phải thông qua trung gian. Nếu so với các quán ở Hà Nội thì tại TP.HCM khó chiếm lợi thế về nguồn hàng lẫn về giá nên nhiều chủ quán lưỡng lự chưa muốn bán vì sợ nhất tình trạng đứt hàng dẫn đến ép giá.

Vào tháng 10/2023, vài bên cung cấp chanh Quảng Đông báo giá 140.000 đồng/kg nếu mua lẻ, nhập số lượng từ 5kg trở lên giá dao động từ 104.000 – 110.000 đồng/kg (chưa bao gồm phí vận chuyển). Hiện nay, giá chanh Quảng Đông phổ biến từ 90.000 – 100.000 đồng/kg. Hiện nay trên thị trường đang bán khá nhiều loại chanh nước hoa có nguồn gốc khác nhau như chanh Quảng Đông, chanh Hải Nam,…Nếu chọn sai loại chanh sẽ làm đồ uống bị đắng và không ngon. 

Tham gia trend muộn dẫn đến nhiều rủi ro

Trend mang tính ngắn hạn, nên tham gia càng sớm càng tốt. Nếu kinh doanh trà chanh giã tay quá trễ khi nhu cầu thị trường đi xuống sẽ có rủi ro không đủ khả năng sinh lời hay thu hồi vốn. Hơn nữa, nếu quán chỉ bán mỗi món trà chanh giã tay theo xu hướng sẽ khó tìm được tệp khách hàng trung thành với thương hiệu. Đây cũng là lý do mà nhiều thương hiệu lớn không chạy theo trend, bán sản phẩm trong thời gian ngắn khó vận hành trên một hệ thống quy mô lớn.

Đội ngũ nhân sự có sức lực và năng suất cao

Một thách thức quan trọng khi kinh doanh trà chanh giã tay là vấn đề mất sức của nhân viên pha chế. Nhiều chủ quán đăng tuyển thêm người phụ giúp giã chanh, trả lương cao nhưng có người làm thử một buổi là xin nghỉ ngay. Đây cũng là vấn đề lớn, buộc người bán phải là đàn ông hoặc rất khỏe để vận động liên tục một ngày vài trăm ly là điều vô cùng khó.

Đồ uống không có công thức riêng 

Ngoài ra còn có một yếu tố cần cân nhắc nữa là món thức uống này không có công thức riêng, “điểm ăn tiền” lại nằm ở phần nguyên liệu. Trong khi đó, mọi người bây giờ đã có thể tự mua chanh Quảng Đông về để tự pha chế nên sẽ là vấn đề lớn nếu muốn kinh doanh theo công thức cũ. Tại TP.HCM vài tiệm đã bắt đầu “biến tấu”, thêm các loại hoa quả đóng hộp, syrup vị dâu, vị đào… kèm các loại thạch hay uống kèm với trà sữa nhằm tối đa hóa nhu cầu khách hàng, khẩu vị người bản địa, nhưng dấu ấn riêng để khó bị “sao chép” vẫn là yếu tố chưa nhìn thấy rõ.

3. Cách làm trà chanh giã tay đúng chuẩn để kinh doanh đông khách

3.1. Nguyên liệu cần chuẩn bị để pha chế trà chanh giã tay

• 30gr chanh tươi Quảng Đông thái lát (tương đương khoảng 4 lát chanh) 
• 250gr đá bi 
• 30ml nước lọc 
• 5ml mứt hoa quả nhiệt đới 
• 40ml đường nước
• 5ml nước cốt chanh tươi 
• 150ml nước cốt trà tùy chọn

*Liều lượng áp dụng cho 1-2 cốc, các chủ quán có thể tự điều chỉnh theo ý muốn. 

Để chọn đúng loại chanh Quảng Đông, chủ quán cần lưu ý loại chanh này có hình dạng bầu dục, đầu nhọn như quả đào, gần như không có hạt và sở hữu mùi thơm đậm đà. So với các loại chanh thông thường, chanh Quảng Đông khó trồng hơn nên sẽ có giá thành nhỉnh hơn, trung bình dao động từ 100.000 – 200.000 đồng/kg.

Đối với nước cốt trà, có ba loại trà thường được sử dụng để pha chế trà chanh giã tay là trà phân vịt (hay còn gọi là vịt thạch hương), trà thái xanh và trà nhài. Tại Việt Nam, các chủ quán thường sử dụng loại trà nhài bởi hương vị dễ uống, đậm mùi trà và cũng dễ tìm mua trên thị trường. 

3.2. Cách pha trà chanh giã tay đúng chuẩn đảm bảo hút khách

Bước 1: Cho 30gr chanh tươi Quảng Đông thát lát và 250gr đá bi vào bình lắc cỡ lớn. Dùng chày dầm giã mạnh, đều tay đến khi chanh nát và tươm ra nước cốt chanh hòa quyện cùng đá. 

Bước 2: Cho thêm vào bình 30ml nước lọc, 5ml mứt hoa quả nhiệt đới, 40ml đường nước, 150ml nước cốt lục trà hoa và 5ml nước cốt chanh tươi (có thể dùng chanh ta để tối ưu cost bởi chanh nước hoa không mọng nước bằng). Lắc bình shaker đều tay cho tất cả các nguyên liệu hòa quyện. 

Bước 3: Đổ ra ly và thường thức. Chủ quán có thể cho thêm đá nếu khách thích uống lạnh hơn.

Nguồn video: Vinbar

Tạm kết

Có nên đầu tư kinh doanh trà chanh giã tay hay không còn phụ thuộc vào “khẩu vị” của mỗi chủ quán. Có người rất thích theo trend, chỉ cần đầu tư trong mức chi phép thì họ sẵn sàng làm thử để “hốt bạc” trong ngắn hạn. Có người lại chọn theo hướng an toàn để giảm thiểu rủi ro. Tuy vậy, không thể phủ nhận rằng kinh doanh trà chanh giã tay trong thời điểm hiện tại khá tiềm năng để “hái ra tiền”, thậm chí nếu biết cách khai thác sẽ có thể duy trì để kinh doanh lâu dài.