Chìa Khóa Để Xây Dựng Thương Hiệu Phúc Long Thành Công Từ Founder Lâm Bội Minh

Ông Lâm Bội Minh là “cha đẻ” của thương hiệu Phúc Long – một thương hiệu thuần Việt chuyên về trà, cà phê với hành trình hơn 50 năm xây dựng và phát triển. Đến nay, Phúc Long vẫn luôn là một trong những thương hiệu nội địa dẫn đầu trong ngành, đặc biệt hơn, sau “cú bắt tay” đình đám cùng Masan thì Phúc Long càng như “hổ mọc thêm cánh”. Mới đây, ông Lâm Bội Minh đã có dịp chia sẻ về hành trình xây dựng thương hiệu Phúc Long, bày tỏ tình yêu thuần khiết của mình dành cho sản phẩm trà, cà phê, cũng như lý giải về những yếu tố then chốt làm nên thành công cho thương hiệu Phúc Long. 

1. Hành trình hơn nửa thế kỷ đưa thương hiệu Phúc Long dẫn đầu ngành trà Việt

Có thể nói, Phúc Long được xem là thương hiệu có tuổi đời lâu nhất trong ngành trà và cà phê tại Việt Nam. Bắt đầu tại cao nguyên chè danh tiếng Bảo Lộc (Lâm Đồng) vào năm 1968, tiếp nối cái nghề sẵn có từ cha của mình, ông Lâm Bội Minh cho ra đời thương hiệu Phúc Long với kỳ vọng mang đến những sản phẩm trà và cà phê chất lượng. Thời gian đầu hoạt động, Phúc Long chỉ là một chiếc xe đẩy đặt tại góc đường Tổng Đốc Phương (Châu Văn Liêm bấy giờ), quận 5, chủ yếu bán nguyên liệu trà và cà phê.

Đến năm 1980, thương hiệu Phúc Long lần lượt khai trương ba cửa hàng đầu tiên trên đường Lê Văn Sỹ, Trần Hưng Đạo và Mạc Thị Bưởi tại TP. HCM, từng bước đưa sản phẩm trà và cà phê thuần Việt đến thị trường trong nước, cũng như du khách quốc tế. Đặc biệt, Phúc Long chi nhánh Mạc Thị Bưởi là cửa hàng đầu tiên phục vụ các thức uống trà pha chế đặc trưng và cà phê pha máy cao cấp thường chỉ được phục vụ tại các nhà hàng sang trọng vào thời điểm đó. 

Năm 2007, Phúc Long đầu tư sở hữu đồi chè tại Thái Nguyên với mục tiêu duy trì cái “chất” của trà Thái Nguyên một cách trọn vẹn, đồng thời đảm bảo tốt nhất các vấn đề quản lý chất lượng tổng thể như điều kiện nuôi trồng, thu hoạch và chế biến trà. Cũng từ đây, thương hiệu Phúc Long đã đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn để có mặt tại các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, Indonesia, Philippines,…

Trải qua hơn 50 năm chắt chiu tinh hoa từ những búp trà xanh và hạt cà phê thượng hạng cùng mong muốn mang lại cho khách hàng những trải nghiệm giá trị nhất khi thưởng thức, Phúc Long luôn nỗ lực không ngừng để định vị thương hiệu gắn liền với những sản phẩm và thức uống trà, cà phê đậm vị trong tâm trí khách hàng. Bên cạnh đó, còn liên tục là thương hiệu tiên phong với nhiều ý tưởng sáng tạo đi đầu trong ngành trà và cà phê.

Hơn hết, với kỳ vọng mở rộng thương hiệu không chỉ tại thị trường trong nước mà còn tiến xa hơn ra thị trường quốc tế, ông Lâm Bội Minh quyết định chuyển nhượng thương hiệu Phúc Long cho một tập đoàn có quy mô và tầm nhìn lớn hơn. Đó cũng là tiền đề để mở ra thương vụ M&A đình đám bậc nhất trong ngành F&B giữa thương hiệu Phúc Long và Masan.

2. Bước ngoặt lớn từ thương vụ “bạc tỷ” giữa thương hiệu Phúc Long và Masan

2.1. Thương hiệu Phúc Long như “hổ mọc thêm cánh” khi sáp nhập cùng Masan

Nhắc đến các thương vụ M&A đình đám trong ngành F&B thì chắc hẳn ai cũng sẽ nghĩ ngay đến thương vụ giữa Phúc Long và Masam. Thậm chí, thương vụ mua lại và sáp nhập này còn được bình chọn trong Top 10 Thương vụ M&A tiêu biểu nhất năm 2021 – 2022 tại Diễn đàn M&A 2022.

Theo đó, vào giữa năm 2020, ông Lâm Bội Minh quyết định chuyển nhượng thương hiệu Phúc Long cho Masan với tổng cộng ba lần rót vốn. Lần lượt từ tháng 5/2021 là 346 tỷ đồng cho 20% cổ phần ban đầu, 2.490 tỷ đồng để nâng tỷ lệ sở hữu cổ phần Phúc Long lên 51% cho lần đầu tư tiếp theo, và cuối cùng là chi thêm hơn 3.600 tỷ đồng, tương đương 34% lợi ích vốn chủ sở hữu của Công ty CP Phúc Long Heritage. Như vậy, sau ba lần rót vốn, Masan đã nâng tỷ lệ sở hữu Phúc Long lên 85% với tổng đầu tư là 6.453 tỷ đồng, chính thức trở thành công ty mẹ của thương hiệu trà, cà phê lâu đời tại Việt Nam.

Đây là một con số khổng lồ đối với bất kỳ chuỗi F&B nào. Giới đầu tư trong ngành F&B nhận định, thương vụ giữa Phúc Long và Masan chính là khởi đầu cho một giai đoạn mới của thị trường F&B trong nước. 

Nếu như với Masan, mảnh ghép Phúc Long góp phần làm đa dạng hệ sinh thái khi được tích hợp bổ sung mảng F&B, chuyển đổi mô hình cửa hàng đa tiện ích WIN thành điểm đến cho mọi nhu cầu thiết yếu hàng ngày và mọi lứa tuổi, thì đổi lại với Phúc Long cũng ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực. 

Cụ thể, kể từ ngày gia nhập cùng Masan, Phúc Long không ngừng mở rộng thương hiệu và tăng cường mức độ phủ sóng của mình. Tính đến cuối năm 2022, Phúc Long đã sở hữu hệ thống chuỗi 132 cửa hàng flagship, tăng gấp đôi số lượng của mô hình này chỉ sau hơn một năm “về chung nhà” với Masan, thu hẹp khoảng cách đáng kể so với các thương hiệu F&B khác. 

Không chỉ vậy, với vị trí số 2 về doanh thu và số 1 về tỷ suất lợi nhuận trong ngành, thương hiệu Phúc Long được kỳ vọng sẽ còn đạt thêm nhiều thành tựu trong tương lai. 

2.2. Lý do đằng sau quyết định sáp nhập cùng Masan 

Vốn là một thương hiệu “tự lực tự cường” từ thuở mới thành lập cho đến khi vươn lên trở thành một trong những cái tên nổi bật trên bản đồ trà, cà phê Việt Nam, Phúc Long ghi dấu mạnh mẽ trong ấn tượng của khách hàng bằng chính ý chí và nỗ lực của mình trong hơn nửa thế kỷ qua. Chính vì thế, ngay khi có thông tin về thương vụ sáp nhập giữa Phúc Long và Masan đã khiến không ít khách hàng, báo chí, cũng như toàn·ngành F&B không khỏi tò mò và thắc mắc về lý do đằng sau quyết định này. 

Ông Lâm Bội Minh cho biết, đứng trước quyết định sáp nhập cùng Masan, ông cũng có nhiều trăn trở làm thế nào mới tốt nhất cho “đứa con” của mình. Thế nhưng, vì để hiện thực hóa kỳ vọng đưa thương hiệu Phúc Long vươn xa hơn nữa không chỉ trong thị trường nội địa, “Thì chỉ một mình tôi sẽ không thể làm được, muốn đi xa thì phải có hai người để dìu dắt nhau. Do vậy tôi hy vọng có một tập đoàn đáng tin cậy để gửi gắm kỳ vọng cuối đời của mình. Đó là lý do vì sao tôi quyết định sáp nhập với Masan.” – ông Lâm Bội Minh vừa chân tình chia sẻ. 

Thực tế, trước khi sáp nhập vào Masan, Phúc Long cũng đã có cho mình một cửa hàng tại Mỹ theo hình thức hợp tác nhượng quyền. Dù vậy, thương hiệu vẫn chưa thật sự đột phá vì đây là cú “bắt tay” nhượng quyền hoàn toàn miễn phí giữa “cha đẻ” của Phúc Long cùng “người bạn thân tình” của ông là chủ thương hiệu Cơm tấm Cali. Phải đến sau khi sáp nhập cùng Masan, Phúc Long tại thị trường quốc tế lúc này bắt đầu gặt hái nhiều bước tiến mới, “hiện giờ đang phát triển rất tốt với hai, ba cửa hàng bên Mỹ.”

“Việc chuyển nhượng thương hiệu Phúc Long đánh dấu một giai đoạn mới, giúp thương hiệu tiếp tục phát triển và đưa hương vị độc đáo của thức uống bản địa Việt Nam đến với tín đồ yêu trà và cà phê trên mọi châu lục.” – “cha đẻ” Phúc Long khẳng định. Để chuẩn bị cho việc tiếp tục mở rộng và phát triển tại thị trường quốc tế trong năm 2024-2025, Phúc Long sẽ phát triển các quy trình và hệ thống vận hành chuẩn quốc tế bắt đầu từ năm nay.

3. Chìa khóa làm nên thành công cho thương hiệu Phúc Long

3.1. Tình yêu với sản phẩm trà, cà phê là nền tảng của thương hiệu Phúc Long

Trong kinh doanh, nhiều người thường đặt mục tiêu về doanh thu, lợi nhuận, hoặc độ phủ sóng thương hiệu, thế nhưng với Phúc Long, ông Lâm Bội Minh lại đau đáu kỳ vọng “có một ngày nào đó, khách hàng Việt sẽ nhận biết được hương vị thật của trà và cà phê”. Dĩ nhiên, với những ai làm kinh doanh thì doanh thu hay lợi nhuận đều rất quan trọng, thế nhưng hơn cả thế, giữa thị trường đầy rẫy những sản phẩm trà giả, cà phê độn để “ăn lời”, thì vẫn luôn tồn tại một Phúc Long nỗ lực duy trì cái “chất” trong từng búp trà và hạt cà phê chuẩn vị. Đây cũng chính là nền tảng cốt lõi để Phúc Long có thể kiên trì phát triển bền vững trong suốt hơn 50 năm. 

“Tôi rất thích câu “Sự tinh túy tuyệt vời của trà, cà phê là nhờ mùi vị thiên nhiên”. Câu nói này rất là hay. Nếu mình thấm nhuần được câu nói này thì mình sẽ yêu từng cái lá trà, từng cái lá cây cà phê, mà khi đã thương rồi thì mình sẽ đam mê để chịu mày mò và tự học hỏi mọi thứ.” Bắt đầu từ giai đoạn sơ khai khi ngành F&B vẫn chưa có bất cứ trường lớp đào tạo hay công nghệ hỗ trợ nào, tất cả đều chỉ bằng tình yêu dành cho trà, cà phê đã thôi thúc ông Lâm Bội Minh nghiên cứu và sáng tạo nên những sản phẩm trà, cà phê “thật” để mang đến cho khách hàng hương vị trọn vẹn, nguyên bản nhất, đồng thời cũng là để tạo nên một thương hiệu Phúc Long dù bao nhiêu năm vẫn nuôi giữ được giá trị cốt lõi của mình như hiện nay.  

3.2. Kiên trì với bản sắc riêng của mình 

Kể từ khi có quyết định sáp nhập cùng Masan, không ít khách hàng trung thành của Phúc Long lo ngại về việc thương hiệu sẽ dần đánh mất đi “cái chất” vốn có khi có sự “nhúng tay” của một bên khác. Bản thân là “cha đẻ” của Phúc Long, ông Lâm Bội Minh cũng không khỏi lo lắng về vấn đề này, bởi vì “đây là tâm huyết cả đời tôi mà”, thế nên khi quyết định sáp nhập cùng Masan, giữa đôi bên cũng có những điều khoản nhất định để giữ nguyên được tinh túy mà ông Lâm Bội Minh vẫn luôn gìn giữ bấy lâu nay cho “đứa con” của mình. 

Quan trọng hơn hết, theo ông Lâm Bội Minh nhấn mạnh, cốt lõi của một thương hiệu chính là quá trình nghiên cứu và phát triển sản phẩm (R&D). Đây cũng là khâu “khó nhằn” với những ai kinh doanh F&B muốn sáng tạo sản phẩm riêng cho thương hiệu của mình. Quá trình nghiên cứu và phát triển sản phẩm của Phúc Long luôn phải trải qua nhiều giai đoạn từ lên ý tưởng, sáng tạo, điều chỉnh và đánh giá chất lượng nhiều lần trước khi có được thành phẩm chính thức để ra mắt và phục vụ thị trường. Nhờ đó, các sản phẩm trà và cà phê của Phúc Long luôn đáp ứng tốt nhu cầu thưởng thức của đại đa số khách hàng, phù hợp với khẩu vị của hầu hết mọi đối tượng khác nhau. 

Không chỉ vậy, việc đầu tư vào quá trình nghiên cứu và phát triển sản phẩm cũng chính là chìa khóa để Phúc Long tăng sức cạnh tranh của mình với các đối thủ khác trên thị trường. Điển hình như món Lucky Tea (Trà Thảo Mộc) trong menu Phúc Long, được xem là thức uống bán chạy nhất, và cũng là món độc quyền của thương hiệu nhờ vào hương vị đặc biệt mà “trên thị trường hiện nay không có ai copy được”. 

Theo ông Lâm Bội Minh cho biết, “xu hướng thị trường hiện nay thay đổi rất nhiều, nhưng khẩu vị đặc trưng của mình vẫn phải kiên trì. Nếu như vì khẩu vị thị trường mà không kiên định thì có thể tôi đã thất bại.” Đây chính là cách để Phúc Long vẫn giữ nguyên bản sắc của mình ngay cả khi đã sáp nhập với một bên khác hay đứng trước vòng lặp đổi mới rồi lại đào thải của thị trường. 

3.3. Tư duy lãnh đạo đóng vai trò quan trọng

Ngoài chất lượng sản phẩm, chìa khóa xây dựng thương hiệu Phúc Long thành công còn đến từ đội ngũ nhân viên. Với ông Lâm Bội Minh, “yếu tố con người là phức tạp nhất, phát triển sản phẩm thật sự vẫn không phức tạp bằng con người”. Do vậy, người làm chủ muốn đạt được thành công thì cần giải quyết được bài toán về nhân sự, làm thế nào để sở hữu một đội ngũ đồng đều về năng lực, “dùng người” đúng vị trí và khả năng của họ. Nếu làm được điều này sẽ tạo nên một tập thể hoàn chỉnh và đủ mạnh để đi đường dài trong hành trình phát triển thương hiệu. 

Bên cạnh đó, ông Lâm Bội Minh cũng cho biết, khi đòi hỏi về năng lực thì đổi lại thương hiệu cũng phải tạo điều kiện, đem đến những “lợi nhuận” cả về mặt vật chất lẫn giá trị tinh thần cho nhân viên của mình. Chỉ khi nhân viên hài lòng trong công việc, họ mới có động lực để cống hiến nhiều hơn, giảm thiểu rủi ro phát sinh bất đồng giữa người làm chủ và đội ngũ nhân viên có thể làm ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh. 

Từ trước đến nay, yếu tố nhân sự vẫn luôn nằm trong những cam kết về giá trị cốt lõi của Phúc Long. Thương hiệu không ngừng nỗ lực xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, năng động, sáng tạo và nhân văn, tạo điều kiện thu nhập cao và cơ hội phát triển công bằng cho toàn thể nhân viên. Ông Lâm Bội Minh cho rằng đây chính là cơ bản nhất trong phong cách lãnh đạo để đào tạo và quản trị đội ngũ của mình. 

Từ những chia sẻ của ông Lâm Bội Minh có thể thấy Phúc Long đạt được thành công như hiện nay đều là “danh xứng với thực”. Tất cả được tạo nên từ sự dung hòa giữa nhiều yếu tố như tình yêu dành cho chất lượng sản phẩm, đội ngũ nhân viên, cũng như những nỗ lực thấu hiểu khách hàng và thị trường. Hoạt động với phương châm “Chất lượng khởi nguồn từ đam mê”, Phúc Long đã và vẫn đang viết tiếp câu chuyện của một thương hiệu Việt giàu truyền thống, kết nối tinh túy của nhiều thập niên kinh nghiệm, nhưng cũng không ngừng chắt lọc, làm mới mình trong bước chuyển thời gian để trở thành thương hiệu luôn gắn bó với nhiều thế hệ khách hàng.